Anita Witzier: ‘Ik kijk vrij nuchter naar de dood’
In ‘Leven tot het laatst’ verdiept Anita Witzier zich in de palliatieve zorg; de zorg voor ongeneeslijk zieke mensen. Daarbij spreekt ze ook met patiënten. ‘Eigenlijk hoef ik alleen maar te luisteren.’
Hoe stel je in zo’n situatie de juiste vragen?
“De eerste keer voelde dat als een enorme verantwoordelijkheid. Ik ontdekte al snel dat mijn belangrijkste taak is om te luisteren, mensen de ruimte te geven om hun verhaal te vertellen. Dat doen ze graag. Wat ze voelen en denken zit heel diep en ik ga niet wringen en peuren om een traan of andere emotie te zoeken, dat is helemaal niet nodig. Het zijn mooie verhalen uit de palliatieve zorg en ze zijn herkenbaar voor veel mensen.”
Wat is dat eigenlijk precies, palliatieve zorg?
“Dat is een enorm gebied, waar veel mensen weinig van afweten. Ze denken bij de term palliatief: dan gaat iemand snel dood. Dat dacht ik ook, maar het is veel meer dan dat. Het betekent wel dat iemand ongeneeslijk ziek is, maar niet dat die persoon nog maar kort te leven heeft. Dat is een cruciaal verschil. Soms leven mensen nog wel vijf jaar, of tien. De diagnose ‘palliatief’ verandert hun leven wezenlijk. Hoe gaan ze daarmee om? Dat is vaak heel ingewikkeld. Ziek zijn is een fulltimebaan. Het kost veel tijd en slokt een groot deel van iemands persoonlijkheid op. Mensen gaan anders met ongeneeslijk zieke personen om, kijken anders naar hen. Ze worden vaak gereduceerd tot patiënt en worden zielig gevonden. Terwijl er nog van alles mogelijk is.”
En dat is wat je wil laten zien in het ‘Leven tot het laatst’?
“Precies. We volgen patiënten en zorgverleners op diverse gebieden. Bijvoorbeeld een man van achter in de twintig. Hij had last van zijn heup en dat bleek botkanker. Daar gingen zijn dromen en ambities. Hij en zijn vriendin krijgen ook psychische steun, want het is nogal wat. Ze zijn gestopt met werken om zoveel mogelijk tijd samen door te brengen. Verder volgen we een moeder die vooral bezig is met de zorg voor haar kinderen, van wie er twee longcovid hebben. Zelf kreeg ze vijf jaar geleden te horen dat ze niet lang meer zou leven, maar ze is er nog steeds. Mensen denken bij een naderend einde aan bucketlists, dingen die ze nog willen doen. Maar voor haar geen parachutesprong; ze wil de spil van haar gezin blijven. Haar palliatieve behandeling krijgt ze daarom ook thuis.”
Het hele artikel leest u in de gids van week 39. Deze editie ligt nu in de winkel. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt eenvoudig abonnee worden door te klikken op het kopje ‘word abonnee’ bovenaan deze pagina.
Tekst: Maarten van der Meer