Import/export (2008)

De treurige kanten van het leven zien er zelden zo realistisch uit als in het werk van de Oostenrijkse filmmaker Ulrich Seidl. In het tragikomische drama 'Import/export' toont hij twee verhalen die elkaar kruisen.

De jonge, Oekraïense verpleegster Olga (Ekateryna Rak) loopt op een bitterkoude winterochtend door de sneeuw naar een troosteloos gebouw. Olga moet als alleenstaande moeder in haar eentje haar kind onderhouden. Omdat het ziekenhuis waar ze werkt geen geld heeft om de salarissen te betalen, zoekt ze een bijbaantje bij een internetpornobedrijf. Het vooruitzicht om daar constant naakt voor een webcam te moeten zitten, bevalt haar echter niet en ze besluit naar West-Europa te gaan. In Wenen volgt de sociale drop-out Pauli (Paul Hofmann) een beveiligingscursus. Zijn eerste baantje is helaas van korte duur. Wanneer de geldzorgen hem boven het hoofd groeien en zijn louche schuldeisers achter hem aanzitten, ontvlucht hij zijn problemen: hij vergezelt zijn stiefvader Michael (Michael Thomas) op een zakentrip naar de Oekraïne. Olga komt na verloop van tijd in Wenen aan en vindt werk als schoonmaakster in een ziekenhuis met demente bejaarden.

Hard en hilarisch
Ulrich Seidl is een enfant terrible in de filmwereld. Zijn hyperrealistische documentaires zijn vaak confronterend en schokkend. In 'Tierische Liebe' (1995) toont hij de verregaande liefde van mensen voor hun huisdier. Bij enkele geportretteerden zou je zelfs van ziekelijkheid kunnen spreken. Met zijn speelfilm 'Hundstage' (2001), waarin hij de afstandelijke, materialistische kant van de Oostenrijkers liet zien, maakte Seidl indruk op het filmfestival in Venetië en won hij de Grote Juryprijs. Voor 'Import/export' maakte Seidl gebruik van de gelauwerde cameraman Ed Lachman, die o.a. achter de camera stond bij 'I'm not there' (twee weken geleden hier besproken), 'Far from heaven' en 'Erin Brockovich'. Seidl houdt in 'Import/export' de kijker een spiegel voor die hem confronteert met de harde werkelijkheid. Dat uit zich ook in de strikt doorgevoerde symmetrie. Olga gaat van de Oekraïne naar Wenen, Pauli vice versa. Er zijn acht beveiligingskerels op de cursus, tegenover acht schoonmaaksters in het ziekenhuis. Ook onder de demente bejaarden zijn acht mannen en acht vrouwen. De film is soms hard, soms hilarisch, maar door zijn rauwheid minder besteed aan tere zieltjes.